Slaap is een erg complex proces waarbij je lichaam in een unieke staat van ontspanning komt om zich te herstellen. Maar hoe werkt slaap precies? In dit artikel gaan we er dieper op in.
Melatonine
Wanneer het donker wordt begint je lichaam melatonine — het slaaphormoon — aan te maken. Dit hormoon maakt je slaperig en bereidt het lichaam voor om te slapen. Onze hersenen produceren melatonine in een klier genaamd de epifyse. De epifyse krijgt informatie vanuit het lichaam en de hersenen dat het donker is en begint met de aanmaak van melatonine en mensen voelen zich hierdoor slaperig. Lees hier meer over melatonine.
Slaapfases
De onderstaande grafiek toont de slaapcyclus over een periode van 8 uur, waarbij de x-as de uren slapen aangeeft en de y-as de verschillende slaapfasen. De slaapcyclus bestaat uit vijf fasen: Wakker, NREM 1, NREM 2, NREM 3 en REM.
- Wakker (0) is de fase waarin we bewust en alert zijn.
- NREM 1 (1) is de overgangsfase tussen waken en slapen, gekenmerkt door lichte slaap.
- NREM 2 (2) is een diepere slaap waarin het lichaam begint te ontspannen.
- NREM 3 (3) is de diepste fase van niet-REM slaap, essentieel voor fysiek herstel en groei.
- REM (4), of Rapid Eye Movement-slaap, is de fase waarin dromen meestal voorkomen en de hersenen actief zijn terwijl het lichaam inactief blijft.
De grafiek laat zien dat een typische slaapcyclus meerdere keren per nacht door deze fasen gaat. De REM-fasen zijn gemarkeerd met paarse achtergrond om hun belang te benadrukken. Gedurende de nacht worden de REM-fasen langer en de diepe NREM 3-fasen korter. Deze cyclus herhaalt zich ongeveer elke 90 minuten.
Een goed begrip van deze cyclus helpt bij het optimaliseren van slaapkwaliteit en herstel. Door regelmatig slaapritmes aan te houden, kunnen we ervoor zorgen dat ons lichaam en geest voldoende tijd krijgen om te rusten en te herstellen.
Lichte en diepe slaap
Slaap bestaat dus uit verschillende fasen, waaronder de lichte slaap en de diepe slaap. In deze fasen komt het lichaam tot rust, herstelt het zich en bereidt het zich voor op de volgende dag.
Lichte slaap: Tijdens de lichte slaap is het lichaam nog niet helemaal in rust. Het lichaam begint pas in deze fase met de productie van groeihormonen en herstelhormonen. In deze fase wordt ook het geheugen geconsolideerd. Deze fase duurt ongeveer 20 minuten.
Diepe slaap: In de diepe slaap is het lichaam helemaal in rust. De meeste herstelprocessen vinden hier plaats. In deze fase wordt er melatonine en cortisol geproduceerd, waardoor het lichaam zich herstelt en zich voorbereidt op de volgende dag. Deze fase duurt ongeveer 20 minuten.
Tijdens de slaap herstellen en regenereren verschillende delen van het lichaam, waaronder de hersenen, het zenuwstelsel, het hart en de bloedvaten, de spieren en de botten. Dromen helpen je om emoties en ervaringen te verwerken en te integreren. Hoe slaap werkt is dus zeer fascinerend.
Voldoende én kwalitatieve slaap zijn van vitaal belang en hebben een direct effect op je fysieke, emotionele en mentale gezondheid. Wanneer je regelmatig onvoldoende slaap zou krijgen, kan dit leiden tot vermoeidheid, stress, irritaties en minder productiviteit. Bovendien kan dit ook leiden tot gezondheidsproblemen, zoals hart- en vaatziekten, obesitas, diabetes en zelfs depressie. Het is dus van groot belang om te investeren in je slaap en erover te waken dat je elke nacht voldoende kwalitatieve slaap krijgt.
Lees in dit artikel meer over 10 slaaptips voor een goede nachtrust.
Apotheker Dirk
Oprichter Metis Supplements
